Blogs

Rond de molen moest er ook een een nieuw pad komen.

Op een zaterdag heeft een groep vrijwilligers het pad uitgegraven.

Ook moesten de stenen gehaald worden.

Kees had met een docent van het Clusius College contact gehad en gevraagd of het leggen misschien iets was voor hun leerlingen als leerproject.

Op dinsdag 25 februari en 3 maart kwam er een groep leerlingen om deze klus te klaren.

De mannen hebben  een mooi paadje voor ons gemaakt, daarvoor onze hartelijke dank.

Op 2 februari kwamen de nieuwe maalstenen aan bij de molen.

Het was natuurlijk een hele klus om ze daarin en op hun plaats te krijgen, maar aan het eind van de dag was de klus geklaard.

Daarna moesten ze nog pasklaar en goed gemonteerd worden.

Weer een stapje dichter bij de oplevering en heropening van de molen.

Ook de pers had weer alle aandacht voor her verloop van de restauratie

Onderstaand het stukje dat de volgende dag in het Noordhollands Dagblad stond

Martin Menger

HOOGWOUD

Sommige mensen hebben moeite om een draad door een naald te rijgen. De mannen van Winder Limmen redden dat moeiteloos, maar dan in het groot. Dinsdagmiddag werden de twee stalen roeden van elk 22 meter ’effies’ in het wiekenkruis van korenmolen De Lastdrager in Hoogwoud getild.

De telescoopkraan kon het gewicht van de stalen roeden met gemak aan. Toch stonden bestuursleden van de stichting De Westfriese molens en molenaar Kees Mens met lichte spanning toe te kijken. Want het blijft intens, het moment waarop alle voorbereidingen worden ingewisseld voor dat ene moment.

’Showroomstaat’

De Lastdrager is een meelmolen, die stukje bij beetje weer in ’showroomstaat’ wordt gebracht. De renovatie van het monument vordert gestaag. Rond het middaguur is molenaar Mens al paraat, om met anderen alvast een grote partytent neer te zetten op het parkeerterrein.

Want er wordt gezelschap verwacht, voor het vrolijke moment. De heren van Winder Limmen zijn al druk bezig met de stroppen, en het stempelen van de kraan.

Er ontstaat enige vrolijkheid, wanneer blijkt dat de afstandsbediening (!) van de grote kraan plotseling ook effect heeft op de kleinere bouwkraan die pal naast de molen staat. Kordaat technisch ingrijpen voorkomt een ingewikkeld en vooral ongecontroleerd kranenballet.

De eerste stalen roede hangt aan de hijskraan, klaar om aan de molen De Lastdrager te worden gehangen.

Foto: Marian Swart

Bestuursleden van eigenaar stichting De Westfriese Molens komen er ook bij, net als collega-molenaars uit de regio. Daaronder ook Johan Ooijevaar, de man die op oudjaarsavond moest toekijken hoe de meelmolen Ceres in Bovenkarspel in de brand vloog. Hij kwam toch even zelf kijken: ,,Want dit gun je elkaar, zoiets moois als nieuwe wieken.”

Wrang

Voorzitter Bart Slooten van de stichting memoreert ook hoe wrang dit is dat de ene dag het feest is omdat het wiekenkruis weer wordt aangebracht, terwijl dezelfde groep een dag later waarschijnlijk toekijkt hoe in Bovenkarspel de wieken er af gaan.

,,Maar we zetten vol in op restauratie”, aldus Slooten. ,,Dat zal uiteraard een kwestie van veel geld worden. Maar dat was het hier in Hoogwoud ook. En we komen er wel uit.”

De eerste stalen roede gaat langzaam omhoog. Achthonderd kilo schoon aan de haak, en gemaakt in Opmeer, bij de firma Blom. Het puntje van het stalen gevaarte bungelt even boven de dikke as, waarna de machinist de lange, holle balk behoedzaam op z’n plekje in het dikke wiekenkruis plaatst. Met forse klappen wordt de boel vastgeklemd, en gaan een paar buitenformaat stalen bouten er achteraan.

Boven in de molenkap is het luik al open en komen helpende handen van pas. Even later komt de tweede 22 meter lange stalen balk op z’n juiste plek terecht. Molenaar Mens staat glunderend te kijken, hoe zijn molen weer een ’gevlucht’ krijgt, en weer compleet wordt. ,,Ik hoop echt dat het allemaal uitgebalanceerd is, dat ’ie straks mooi en trillingsvrij draait.”, zegt hij.

De buren zijn net zo blij, nu de hijsklus achter de rug is: ,,hier wordt je vrolijk van, wanneer de molen straks weer draait.”

Op 7 januari 2020 zijn de nieuwe roeden gestoken onder toeziend oog van een groep genodigden en pers.

Onder genot van een kopje koffie met een gebakje kon iedereen het schouwspel volgen vanaf de parkeerplaats.

Nu staat de molen er niet meer zo "bloot" bij maar staat weer bijna compleet te pronken. 

De werkzaamheden gaan gestaag door en we hopen dan ook met de molendagen 2020 de gerestaureerde molen aan iedereen te kunnen tonen.

Namens de vrijwilligers van de Lastdrager wensen wij u heel fijne feestdagen en een voorspoedig en gezond 2020.

Wij hopen dat 2020 een heel mooi jaar voor de molen wordt, met veel omwentelingen.

Er is al heel veel gebeurt in en om de molen.

Het binnenwerk krijgt alweer wat vorm, de koningsspil en de wielen zijn geplaatst.

Op 18 en 19 december zijn de staart en de schoren weer aan de kap gemonteerd, waardoor hij er al weer wat uit komt te zien als molen.

Volgens de planning worden in januari de stenen en de maalkoppels geplaatst.                                                     

Op 7 januari worden de roeden gestoken ( de wieken erin gehesen ).

De aanvraag voor een molenverblijf ligt al een tijdje bij de gemeente en daar horen we hopelijk spoedig meer over.

Onze wens is om voor de maand mei de molen maalvaardig op te leveren en te openen, daarover hoort u dan meer.

Nu begint het hart van de molen vorm te krijgen.                                                                                                              

De constructie van de halfvloer is gereed.

De koningsspil, het spoorwiel en het bovenronsel zijn aangebracht en tijdelijk gemonteerd             

Deze moeten nog afgesteld worden.         

De vang en de vangbalk zijn gerepareerd                .

Dankzij de € 27000.-- extra subsidie van het molenfonds van de Hollandse Molens, kunnen we alle twee de steenkoppels aanbrengen

zodat de molen echt compleet kan worden opgeleverd.

De pers blijft ook zeer betrokken bij de restauratie van de molen

Zie onderstaand stukje uit het Noord Hollands Dagblad

Ook de pers besteed regelmatig aandacht aan de restauratie.

Hier weer een stukje in het NHD .

Verrot rondhout als bewijs van restauratie voor molen De Lastdrager

   Foto: Jaap van der Pil

Molenaar Kees Mens bij zijn meelmolen De Lastdrager.

Op de voorgrond de verrotte kuip die inmiddels vervangen is door een gaaf exemplaar.

Coen van de Luijtgaarden              

HOOGWOUD

Meer dan een verrot stuk hout is het niet, wat er voor molen De Lastdrager ligt. Toch is dit een bijzonder onderdeel.

Hier liggen de eikenhouten restanten van de ’kuip’. ,,Dat is de ringbalk die onder de kop zit’’, zegt molenaar Kees Mens. ,,Deze ringbalk ligt boven op de molenstomp en zorgt ervoor de de molenkop op z’n plaats blijft bij het kruien.’’ Mens heeft de ’kuip’ expres voor de molen laten liggen. Als eerbetoon aan de bijzondere historie van deze antieke molen. Maar ook om aan te tonen hoe ernstig het met deze van oorsprong meelmolen gesteld was.

Monumentendag

Tijdens de recente Monumentendagen kwam het publiek massaal naar de molen aan de Burg. Hoogenboomlaan in Hoogwoud langs. Om te kijken hoe ver de restauratie gevorderd is. ,,Dat heeft veel positieve reacties opgeleverd’’, zegt Mens. ,,Er hebben ontzettend veel inwoners een financiële bijdrage geleverd aan deze molen. Dan moet je ook laten zien wat er met dat geld gebeurt. Ook bedrijven zijn langs geweest. Zij dragen allemaal hun steentje bij. Iedereen is er trots op dat we dit stukje geschiedenis voor de gemeenschap bewaren en in ere herstellen.’’

Zoals gebruikelijk vielen er ook bij deze restauratie lijken uit de kast. Wat bleek het geval? Twee achtkantstijlen bleken zodanig verzakt dat het gehele zaakje scheef hing. Dat gegeven dreigde problemen op te leveren bij de opbouw van een nieuwe kuip, vertelt Mens. ,,De gehele molen optillen, brengt te veel gevaren met zich mee. Dan loop je het risico dat je er het verband eruit haalt.’’

Oplossing

Met een brede glimlacht wijst hij op de creatief bedachte oplossing, in de nok van de molen. ,,We hebben een speciale ondervloer ontworpen. Zie je die balk op de ertussen? Die loopt taps toe en heeft een verloop van nul naar zes centimeter. Daarop kun je voortborduren.’’

RESTAURATIE EN MONUMENTENDAG 2019

De restauratie gaat rustig door, maar wat hebben we veel pech.

Heel veel onderdelen waarvan we dachten dat ze nog in goede staat zouden zijn, bleken verrot en moesten toch vervangen worden.

Om de kosten nu toch wat te drukken is een groepje vrijwilligers bezig om het gehele schilderwerk zelf uit te voeren.

Ook de rollen  voor de rollenwagen zijn gebruikte exemplaren, die een enthousiaste vrijwilliger afgedraaid heeft tot de juiste maat.

Tijdens het monumentenweekend 2019  was de molen te bezichtigen voor belangstellenden.

Op zaterdag 14 september hadden we de "vrienden van De Lastdrager" en de ondernemers uit de gemeente die ons financieel  gesteund hebben,

uitgenodigd om te komen kijken hoe het werk vordert.

Op zondag 15 september waren alle andere belangstellenden welkom.

Dat weekend hadden we aan belangstelling geen gebrek, er kwamen veel mensen kijken hoe de restauratie ervoor staat.

Dit stukje stond 17 juli in de krant

Houtrot in molen De Lastdrager in Hoogwoud: ’Het zit gewoon even niet mee’

Foto: Coen van de Luytgaarden NHD

Verrotte balken en vermolmde onderdelen. Bij de restauratie van molen De Lastdrager in Hoogwoud komen lijken uit de kast.

Door deze tegenvallers valt het project duizenden euro’s duurder uit, vreest molenaar Kees Mens. ,,Hier hadden we geen rekening mee gehouden, dus er moet financieel wel een fors tandje bij.’’

Het begon bij de verwijdering van de ringbalk, onder de molenkop. ,,Die bleek helemaal doorgerot, vervanging gaat zeker 35 mille kosten’’, vreest Mens.

Daar bovenop komt een andere verrassing; de koppen van het voeghout waar de gehele molenkop op leunt. Die blijken eveneens finaal doorgerot. ,,Die hebben we helemaal moeten uithakken en daarna moeten volstorten. Dus dat gaat ook in de papieren lopen’’, voorziet Mens.

Beitels

Toen kwam de molenstaart, het houten gevaarte aan de buitenzijde waarmee de kap met het wiekenkruis wordt rondgedraaid.

,,Die zag er aan de buitenkant klokgaaf uit’’, zegt Mens. ,,Maar toen we dat demonteerden en op schragen neerlegden, bleek dat puur gezichtsbedrog. Het hout begon spontaan te scheuren en op een gegeven moment liep het water eruit. Vervolgens gingen we er wat uithakken met beitels en toen stuitten we op talrijke mierennesten. De molenstaart blijkt daarnaast praktisch helemaal aangetast door houtrot.’’

Mens denkt dat het verwoestende proces al zo’n tien jaar geleden is begonnen. Hij klopt op verschillende plekken op de hoofdbalk. ,,Hoor je dat? Op sommige plekken is deze balk hol. Die zwam heeft erin gezeten en z’n buikje volgegeten, zonder dat je dat ziet.’’

Voor de grootscheepse restauratie van korenmolen De Lastdrager is een globaal bedrag van 2,5 ton uitgetrokken. Mens zou het niet verbazen als dat oploopt naar drie ton.

,,Dus het ligt voor de hand dat we onze inzamelingsacties voorzetten, want nu we eenmaal bezig zijn, willen we dit ook goed afronden. Het zit gewoon even niet mee. Zoiets valt natuurlijk nooit uit te sluiten.’’

De grondige restauratie van korenmolen De Lastdrager is samengevat onder de noemer ’Operatie maalvaardig’. Het uiteindelijke doel is om een van ’s lands oudste korenmolen weer op traditionele wijze te laten malen.

Plan van aanpak

Daarvoor is een gedetailleerd plan van aanpak opgesteld. Restauratiebedrijf J.T.H. Poland & Zn. uit Oterleek is druk bezig met het vervangen van versleten onderdelen. Dat proces verloopt nog steeds volgens schema. ,,Misschien komen er enkele maanden bij’’, taxeert Mens.

Wat hem meer zorgen baart, zijn de oplopende kosten. ,,Je houdt er altijd rekening mee dat je tegen dit soort verrassingen loopt. Daarvoor heb je ook een potje onvoorziene kosten. Daarvan begint de bodem wel in zicht te komen.’’ Meer info: www.molendelastdrager.nl

Tekst: Coen van de Luytgaarden

De  restauratie gaat langzaam door.

We kregen echter weer een aantal tegenslagen  te verduren

Zoals u misschien wel gezien heeft, zit er nu een groot gat boven in de molen,

de windpeluw is verwijderd

  De windpeluw, de balk die de as draagt en de zwaarste balk van de molen is, is verrot.

Net als de staart, die ook verrot bleek te zijn.

Beide moeten dus ook vervangen worden.

Maar goed we houden moed en hopen dat alles toch goed komt.